Η προπαγάνδα του φόβου

" Όσο πιο πολύ μεγαλώνεις το φόβο, τόσο περισσότερο ελέγχεις τους ανθρώπους. " -  Νόαμ Τσόμσκυ

Η εξουσία έτσι νομίζει ότι πρέπει να λειτουργήσει. Εφόσον δεν εκπροσωπεί τα συμφέροντα του λαού, για να μπορέσει να σταθεί πρέπει να τον φοβίσει. Πρώτα απ΄όλα, ο λαός πρέπει να φοβηθεί την ίδια την οργή της εξουσίας. 

Αν ο φόβος για την ίδια την εξουσία δεν αποδειχθεί αρκετός, πρέπει να φοβηθεί για διάφορους κινδύνους - πραγματικούς ή φανταστικούς - που τον περιβάλλουν. Πρέπει να φοβηθεί για την εγκληματικότητα, για τα ναρκωτικά, για τους μετανάστες, για τους Τούρκους, για το Χριστόδουλο Ξηρό, για τους τζιχαντιστές, για τον ιό του Έμπολα, για την έξοδο από το ευρώ, για τους εξωγήινους. Έτσι, η εξουσία νομιμοποιείται στα μάτια του ως προστάτης απ'όλα τα κακά. 

Τέλος, πρέπει αυτός που προβάλλει ως εναλλακτική λύση, να εκτεθεί στα μάτια του λαού ως το απόλυτο κακό που μόνο συμφορές, πείνα, ανεργία και πολέμους θα φέρει. Κι ας είναι η ζωή του γεμάτη από τα παραπάνω. Πάντα ο λαός μπορεί να φοβηθεί ότι θα έρθουν τα χειρότερα και λέγε λέγε, θα το πιστέψει. 

Τι γίνεται όμως όταν ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι; Τότε, δυστυχώς για την εξουσία, ο βρεγμένος δε φοβάται αν θα βραχεί και άλλο. Και η Ιστορία έχει δείξει ότι όταν φτάνουμε στο οριακό αυτό σημείο, οι εξουσιαστές γκρεμίζονται με πάταγο. Το τι θα τους διαδεχθεί δεν είναι καθόλου βέβαιο, ειδικά αν ο λαός δεν απαιτήσει να συμμετέχει διαρκώς στη λήψη των αποφάσεων. Το βέβαιο, όμως, είναι ότι πρέπει να πέσουν και θα πέσουν

Ας δούμε στο αφιέρωμα αυτό, μερικά παραδείγματα τρομοκρατικής προπαγάνδας. Τόσο τρομακτικής, που μερικά από τα παραδείγματα αυτά μοιάζουν να προέρχονται από ταινίες τρόμου

Α. Διεθνής αντικομμουνιστική προπαγάνδα

Ξεκινάμε με την προπαγάνδα εναντίον των μπολσεβίκων, η οποία έλαβε μεγάλες διαστάσεις σε όλη την Ευρώπη. Ήταν τέτοιος ο αντίκτυπος της Σοβιετικής Επανάστασης σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο, που κατατρόμαξε την άρχουσα τάξη, η οποία αποφάσισε να αντιδράσει με όλα τα μέσα σε αυτήν. 

Πέρα από την ευθεία στρατιωτική αντιπαράθεση που επιχειρήθηκε, μία ευρύτατη προπαγάνδα ξεκίνησε από τις κυβερνήσεις των δυτικών χωρών με στόχευση το λαό τους, ώστε να μην παρασυρθεί από τις κομμουνιστικές ιδέες. Στις αφίσες αυτές, οι κομμουνιστές παρουσιάζονται ως τέρατα που απειλούν το λαό με φτώχεια και πόλεμο και ως εκδικητές που σπέρνουν τον όλεθρο.

Και όλα αυτά, τα υποστήριζαν από κοινού οι Άγγλοι και Γάλλοι αποικιοκράτες, οι Γερμανοί Ναζί, οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές και κάθε είδους εκμεταλλευτής του δικού του λαού αλλά και ξένων. Δυστυχώς, η διαστρέβλωση της πραγματικότητας είναι παλιά τέχνη και βασικό όπλο στη φαρέτρα της εξουσίας

"Τι φέρνει ο μπολσεβικισμός στο λαό"
Ρώσικη αντικομμουνιστική αφίσα του 1918

"Στραγγαλίζοντας τη χώρα"
Βρετανική αφίσα του 1909

"Το ιδανικό μέλλον της Γερμανίας
υπό την ηγεσία των Μπολσεβίκων"
Γερμανική αφίσα του 1919

"Ο Μπολσεβικισμός φέρνει
πόλεμο, ανεργία και πείνα"
Γερμανική αφίσα του 1918 

"Ο Μπολσεβικισμός αποκαλύπτεται"
Γερμανική αφίσα 

"Ο Μπολσεβικισμός φέρνει
πόλεμο, ανεργία και πείνα"
Γερμανική αφίσα του 1918 

"Ο Σοσιαλισμός θα σήμαινε επιθεωρητές παντού"
Βρετανική αφίσα του 1929

"Αυτό είναι το τι θα φέρουν
οι Μπολσεβίκοι στην Ευρώπη"
Γαλλικό βιβλίο του 1934

"Αυτή είναι η άφθονη συγκομιδή
που υπόσχεται η κομμουνιστική εξαπάτηση"
Αμερικανικό αντικομμουνιστικό έντυπο

"Η Αμερική κάτω από τον Κομμουνισμό"
Αμερικανικό εξώφυλλο κόμικ του 1947

"Σε περίπτωση που οι κομμουνιστές κυριαρχήσουν,
οι γυναίκες μας θα είναι αβοήθητες
μπροστά στις μπότες των Ρωσοασιατών"
Αμερικανική αφίσα του 1953 

"Προστατέψτε μας!" Εκλογική αφίσα
του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, 1953 

Β. Εμφυλιακή αντικομμουνιστική προπαγάνδα

Σύμφωνα με την καθεστωτική προπαγάνδα της εποχής, το ΕΑΜ και η αριστερά αποτελούσαν δυνάμεις αντεθνικές που επιδίωκαν τη διάλυση της εθνικής ενότητας και την προσάρτηση της χώρας στη σοβιετική επιρροή. Οι αντάρτες ταυτίζονται με τους Σλάβους και ο κομμουνισμός με το σλαβισμό. Από εκεί προήλθαν και οι ευφάνταστοι όροι "εαμοβούλγαρος", "εαμοσλάβος", "σλαβοκομμουνισμός". Και όλα αυτά λέγονταν από ανθρώπους που είτε συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής είτε που εκτελούσαν εντολές από Βρετανούς και Αμερικανούς.

O κομμουνισμός, επίσης, ταυτίστηκε με το έγκλημα και τη βία. Οι κομμουνιστές αναφέρονται ως "προδόται", ληστοσυμμορίται", "κομμουνιστοσυμμορίται". Επίσης, ο πόλεμος δεν αποκαλούνταν "εμφύλιος", αλλά "συμμοριτοπόλεμος". Όλα αυτά λέγονταν από ανθρώπους που συντηρούσαν τρομοκρατικές παραστρατιωτικές οργανώσεις που διέπρατταν φρικιαστικά εγκλήματα.

Κόμικ εποχής 

με τη χορηγία της Χωροφυλακής

Αφίσα με τη χορηγία της Χωροφυλακής

Περιοδική έκδοση
της εκκλησιαστικής αδελφότητας "Η Ζωή"
με αντικομμουνιστικό περιεχόμενο

Αντικομμουνιστική έκδοση
εποχής εμφυλίου

"Κινδυνεύει ο Σταυρός. Μόνο οι Βούλγαροι
δε θέλουν τον Έλληνα Βασιλιά!"

Φιλοβασιλικές αφίσες για το 

δημοψήφισμα της 1ης Σεπτεμβρίου 1946.

Γ. Δεξιά-ακροδεξιά προεκλογική προπαγάνδα

Παρά το τέλος του εμφυλίου και τη συντριβή του Δημοκρατικού Στρατού, η κυρίαρχη τάξη δεν εφησυχάζει. Το 1964, η Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου οδεύει προς εκλογικό θρίαμβο. Η ΕΡΕ, αντιλαμβανόμενη την ήττα της, παίζει για μια ακόμη φορά το χαρτί του φόβου. "Αν ο Παπανδρέου ανέλθει στην εξουσία, θα αναβιώσουν κατοχικά φαινόμενα πληθωρισμού", λέει ο μέχρι το 1963 υπουργός Συντονισμού, Παπαληγούρας. Εκατοντάδες χιλιάδες φέιγ βολάν σκορπίζονται σε όλη την Ελλάδα με φωτογραφία της δραχμής και το σύνθημα: "Αυτή η δραχμή είναι δική σου - Μην αφήσεις τον Γεώργιο Παπανδρέου να σου την πάρει"

Στις εκλογές του 1981, που έφεραν το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, τα πρωτοσέλιδα των δεξιών εφημερίδων είναι χαρακτηριστικά «Με το ΠΑΣΟΚ θα βρεθούμε φυλακισμένοι», «Τάγματα εργασίας και πλύση εγκεφάλου στην Εκπαίδευση», «Ο Ανδρέας θέλει κατάργηση της ιδιοκτησίας», «Σε πόλεμο μας οδηγεί ο Ανδρέας», "Μαρξιστικό μέτωπο ΠΑΣΟΚ-ΚΚΕ", "Ξένα συμφέροντα υποστηρίζει ο Ανδρέας"

Δ. Μνημονιακή προεκλογική προπαγάνδα

Και φτάνουμε αισίως (;) στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015. "Η Ελλάδα θα βγει από την Ευρωζώνη", "Το τραπεζικό σύστημα θα καταρρεύσει", "Κινδυνεύει η σταθερότητα", "Η Θράκη σε κλοιό κινδύνου", "Οι Τούρκοι κάνουν πάρτι στο Αιγαίο", "Δε θα έχουμε καύσιμα και φάρμακα", "Δε θα έχουμε λεφτά για συντάξεις", "Τα ΑΤΜ θα στερέψουν". 

Το χορό, τώρα, σέρνουν τα τηλεοπτικά κανάλια των εργολάβων, των εφοπλιστών και των μεγαλοεπιχειρηματιών. Τόσο εξόφθαλμη και αντιδεοντολογική δημοσιογραφική προπαγάνδα που πολλούς τους εξοργίζει, αλλά πολλούς τους κάνει πια να γελάνε. Και όταν ο λαός, αντί να φοβάται, γελάει, η εξουσία έχει κάθε λόγο να τρέμει

Πηγές

Κόκκινος Φάκελος; Ο αντικομμουνισμός στην εμφυλιακή προπαγάνδα

Κόκκινος Φάκελος: Σκέψεις γύρω από τη διεθνή αντικομμουνιστική προπαγάνδα

Κοίτα τον ουρανό: Η αντικομμουνιστική προπαγάνδα είναι πιο φοβερή από οποιαδήποτε αφίσα ταινίας τρόμου

Εφημερίδα των Συντακτών: Η κινδυνολογία της Νέας Δημοκρατίας πριν από τις εκλογές του 1981